شما از کار سخت فراری نیستید؛ این بخشی از ذات شما به عنوان یک رستوراندار است. شاید حتی به فکر راهاندازی یک رستوران زنجیرهای باشید تا جاهطلبیهای کارآفرینانهتان را به مرحله اجرا درآورید. اداره یک کسبوکار با چند شعبه میتواند تجربهای هیجانانگیز و سودآور باشد و به دلیل وجود چندین منبع درآمد، میتواند سرمایهگذاری مطمئنتری نسبت به یک رستوران باشد. اما باید بدانید که این کار به مراتب پیچیدهتر از مدیریت یک مکان واحد است.
در این راهنما، به بررسی عمیق رستورانهای زنجیره ای خواهیم پرداخت، از جمله:
- رستورانهای زنجیرهای
- فرانچایزها
- گروههای رستورانی
علاوه بر این، پنج نکته برای کمک به شما در تسلط بر عملیات رستورانهای زنجیره ای را به اشتراک خواهیم گذاشت. آمادهاید که آستینهایتان را بالا بزنید؟
رستوران زنجیره ای چیست؟
رستوران زنجیره ای به هر کسبوکاری اطلاق میشود که دارای دو یا چند مکان است. اما این تعریف به همین سادگی نیست. شما میتوانید رستوران زنجیره ای خود را به روشهای مختلفی مدیریت کنید. بیایید به سه مدل کسبوکار رایج نگاهی بیندازیم.
رستورانهای زنجیرهای
رستوران زنجیرهای به رستورانی اطلاق میشود که تمامی شعب آن تحت مالکیت یک شرکت مادر قرار دارند. به عنوان مثال، چیپوتل یک رستوران زنجیرهای فستکژوال معروف است که در حال حاضر بیش از ۲,۷۵۰ شعبه در آمریکا دارد. جالب است بدانید که این برند قبلاً به صورت فرانچایزی فعالیت میکرد. اما چرا این تغییر رویه صورت گرفت؟ چیپوتل تصمیم گرفت کنترل کامل بر عملیات شعب خود را حفظ کند. این نکته حائز اهمیت است که فرانچایزرها این نوع ساختار را به عنوان یک مزیت میدانند، که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.
فرانچایزها
در مدل فرانچایز، هر شعبه تحت مالکیت افراد مستقل است که به طور کامل مسئول مدیریت روزانه عملیات رستوران هستند. مکدونالدز و تیم هورتونز از جمله رستورانهای معروفی هستند که به این روش فعالیت میکنند (هرچند مکدونالدز نیز چند شعبه زنجیرهای تحت مالکیت خود دارد). فرانچایز کردن مزایای مالی قابل توجهی برای مدیران رستورانهای زنجیرهای به همراه دارد، زیرا این نوع رستورانها معمولاً هزینههای عملیاتی و سربار کمتری نسبت به رستوران های زنجیره ای تحت مالکیت کامل دارند.
گروههای رستورانی
یک گروه رستورانی به مجموعهای از رستورانهای مختلف اشاره دارد که تحت مدیریت یک نهاد شرکتی قرار دارند. هر رستوران در این گروه برند منحصر به فرد خود را دارد، بنابراین ممکن است همیشه مشخص نباشد که کدام رستورانها بخشی از یک گروه هستند.
در یک گروه رستورانی، دو نوع نقش وجود دارد: نقشهای شرکتی و نقشهای مربوط به مکان. نقشهای شرکتی، مانند بازاریابی و منابع انسانی، معمولاً به تمامی رستورانهای گروه خدمت میکنند، در حالی که نقشهای مربوط به مکان، مانند گارسونها و آشپزها، به طور خاص به یک رستوران خاص اختصاص دارند.
چگونه یک رستوران زنجیره ای را مدیریت کنیم
حالا که به سوال “رستوران زنجیره ای چیست؟” پاسخ دادیم، بیایید پنج نکته برای مدیریت حرفهای چندین شعبه را بررسی کنیم. به خاطر داشته باشید که با مدل زنجیره ای، این فرصت را دارید که سودی تا ۷٪ بیشتر از یک رستوران خدمات کامل تک شعبهای کسب کنید، اما تنها در صورتی که کسبوکار را به درستی مدیریت کنید. در ادامه به شما میگوییم چگونه این کار را انجام دهید.
ایجاد ثبات
ثبات در برند میتواند درآمد را از ۱۰ تا ۲۰٪ افزایش دهد، بنابراین برای هر رستوران در زنجیره، فرانچایز یا گروه شما، داشتن سطحی از ثبات بسیار مهم است. این ثبات بسته به نوع کسبوکار شما متفاوت خواهد بود.
به عنوان مثال، در یک کسبوکار زنجیرهای، همه چیز از دستورالعملهای برند رستوران تا منو و عملیات باید یکسان باشد. این موضوع در فرانچایزها نیز صدق میکند، هرچند ممکن است برخی از اقلام منو متفاوت باشند، مانند غذاهای دریایی در مناطق ساحلی.
به ویژه در رستورانهای زنجیرهای، ثبات در استخدام و دستور پختها بسیار مهم است. این کار باعث میشود تجربه مهمان همواره یکسان و عالی باشد، هر بار که مهمان به یکی از شعبهها مراجعه میکند. این ویژگی نشانهای از یک رستوران عالی است و میتوانید با کمک چکلیست عملیات رستوران و نرمافزار مدیریت رستوران، فرآیندهای خود را استاندارد کنید.
نکات دیگر برای حفظ ثبات:
- مدیریت موجودی
- زمانهای باز و بسته شدن و تغییر شیفتها
- کنترل کیفیت
- خدمات دهی به مهمان
- گزارشدهی مالی
- ایمنی غذا
- مدیریت ضایعات
- نگهداری تجهیزات
- ارتباطات تیم مدیریتی
- راهحلهای فناوری
استخدام یک مدیر زنجیره ای
با توجه به تمام حوزههایی که نیاز به ثبات دارند، این سوال پیش میآید که چگونه میتوانید بر همه چیز نظارت کنید؟ اگر مجموعه رستورانهای شما در حال رشد است، ممکن است استخدام یک مدیر زنجیره ای برای نظارت بر عملیات روزانه در تمام مکانها مفید باشد. مسئولیتهای مدیر عمومی رستوران نیز مشابه بسیاری از این وظایف است.
برخی از مسئولیتهایی که میتوانید به مدیر زنجیره ای واگذار کنید عبارتند از:
- آموزش و حمایت از مدیران رستوران
- تعیین اهداف کسبوکار
- توسعه برنامههای آموزشی برای کارکنان
- نظارت بر کیفیت آموزش کارکنان
- اطمینان از حفظ سطح مناسب استخدام
- ایجاد برنامههای وفاداری مشتری
- رسیدگی به مشکلات در محل
- پیروی از رویههای عملیاتی
- حمایت از کمپینهای بازاریابی
- همکاری با کارکنان برای دستیابی به اهداف فروش
همچنین میتوانید چندین مدیر منطقهای استخدام کنید که به مدیریت کارکنان رستوران و نظارت بر عملیات در مناطق خاص بپردازند. مشابه یک مدیر زنجیره ای، مدیر منطقهای به موفقیت هر شعبه در منطقه شما کمک میکند و مسئولیتهای زیر را بر عهده دارد:
- کارایی عملیاتی
- تعیین اهداف
- نتایج مالی
- حضور در بازار
- رشد بازار
- کیفیت خدمات
- مدیریت افراد
- سیاستها و رویهها
استفاده از نرمافزار یکسان
تعداد فزایندهای از رستورانها به فناوری روی میآورند تا کسبوکار خود را بهبود بخشند. بیش از ۷۰٪ رستورانها بر این باورند که پذیرش فناوری بزرگترین عاملی است که به آنها کمک میکند تا چابکتر شوند و ۶۷٪ در سال گذشته نرم افزار مدیریت رستوران خود را تغییر دادهاند.
مزایای واقعی برای رستوران های زنجیره ای زمانی به وجود میآید که نرمافزار شما بهطور یکپارچه در تمام مکانها کار کند.
چگونه میتوانید از مشکلات ناشی از سیستمهای فناوری که با یکدیگر ارتباط ندارند، جلوگیری کنید؟ نرمافزاری را انتخاب کنید که از مدیریت رستوران زنجیره ای پشتیبانی کند. فناوری شما باید قابلیتهای ابری و مدیریت از راه دور داشته باشد تا نیازی به حضور فیزیکی در مکان برای ایجاد تغییرات در سیستم نباشد. به عنوان مثال، نرمافزار رستوران و برنامهریزی کارکنان مبتنی بر ابر میتواند به شما در مدیریت چندین شعبه از یک سیستم متمرکز کمک کند.
در اینجا سه مزیت اصلی که میتوانید با استفاده از یک نرمافزار یکپارچه در تمام شعب خود بهدست آورید، آورده شده است:
- مقایسه آسانتر فروش: برای بررسی عملکرد فروش هر یک از شعب رستوران خود، نیازی نیست که مانند شرلوک هولمز عمل کنید. با استفاده از یک نرمافزار واحد در تمامی شعب، مقایسه فروش در چندین مکان بهمراتب سادهتر و راحتتر خواهد بود، بهجای اینکه بخواهید دادهها را از سیستمهای مختلف جمعآوری کنید.
- حفظ یا بهبود ثبات: ثبات، عامل اصلی موفقیت در مدیریت چند شعبه به حساب میآید. با بهکارگیری یک نرمافزار یکسان، میتوانید تمامی جوانب کار، از آموزش کارکنان گرفته تا مدیریت موجودی و برنامههای وفاداری مشتریان، را در همه شعب بهطور مشابه و یکنواخت دنبال کنید.
- تسهیل تغییرات در نیروی کار: فرض کنید شما صاحب شعبههایی در سه شهر مختلف هستید و یکی از آن شهرها قرار است بزرگترین جشنواره غذایی سال را برگزار کند. در این صورت، رستوران شما نیز در این جشنواره شرکت خواهد کرد و به نیروی کمکی نیاز دارید. با داشتن نرمافزار یکپارچه رستوران در تمام شعب، میتوانید بهراحتی کارکنان را از یک شعبه به شعبه دیگر منتقل کنید، زیرا آنها از قبل در سیستم شما ثبتنام شدهاند و با روند کار آشنا هستند.
استفاده از منابع مشترک
بسیاری از رستورانها این روزها با کمبود منابع مواجهاند. طبق گزارش وضعیت رستورانها در سال 2025، 79 درصد از اپراتورها حداقل یک موقعیت شغلی خالی دارند و 26 درصد از آنها هزینههای غذا و موجودی را بزرگترین هزینه خود میدانند.
اما چگونه میتوانید در شرایطی که هم از نظر نیروی کار و هم از نظر مالی با کمبود مواجه هستید، منابع بیشتری بهدست آورید؟ مدل زنجیره ای میتواند راهحلی برای شما باشد. یکی از بزرگترین مزایای داشتن چند شعبه این است که میتوانید منابع را بین شعب مختلف خود بهاشتراک بگذارید.
بهعنوان مثال، اگر در تأمین موجودی مشکل دارید، با استفاده از مدل زنجیره ای میتوانید مواد اولیه را بهصورت عمده خریداری کرده و آنها را بین شعب مختلف تقسیم کنید. یا اگر با کمبود نیروی کار مواجهاید، کارکنان میتوانند در صورت نیاز در شعب مختلف فعالیت کنند.
جمعآوری دادهها
راهاندازی یک رستوران بر پایه دادهها میتواند بسیار سودآور باشد. کسبوکارهایی که بر داده تکیه میکنند، 23 برابر بیشتر از دیگران احتمال دارد مشتری جدید جذب کنند و شانس حفظ مشتریان فعلی خود را 6 برابر افزایش میدهند. علاوه بر این، این شرکتها 19 برابر بیشتر احتمال دارد که به سودآوری برسند.
خوشبختانه، برای صاحبان رستورانهای زنجیره ای، اداره چندین مکان به معنای دسترسی به حجم بالایی از دادههاست. تنها کافی است که بهدرستی از این دادهها بهرهبرداری کنید. این کار میتواند به چند روش متفاوت انجام شود:
- پاسخ به رفتار مشتریان : جمعآوری دادهها به شما این امکان را میدهد که رفتار مشتریان را شناسایی کرده و بر اساس آن تغییرات لازم را اعمال کنید. بهعنوان مثال، اگر متوجه شدید که مشتریان در یک شعبه به یک تبلیغ خاص پاسخ مثبت میدهند، میتوانید همان پیشنهاد را در شعبه دیگر نیز امتحان کنید.
- شناسایی فرصتهای افزایش کارایی : شاید راههایی برای بهبود کارایی خود داشته باشید، اما بدون دادهها هرگز متوجه نخواهید شد. بهعنوان مثال، میتوانید دادههای مربوط به ضایعات غذایی را بررسی کنید تا ببینید آیا فرصتی برای بهبود وجود دارد و تغییرات را در تمام شعب خود اعمال کنید.
- گسترش به بازارهای موفق
آیا برنامهای برای گسترش کسبوکار رستورانی خود دارید؟ اگر میخواهید شعبههای جدیدی اضافه کنید، دادهها میتوانند بسیار مفید باشند، زیرا به شما کمک میکنند تا بازارهای موفق را شناسایی کنید. به این ترتیب، نیازی به نگرانی درباره افتتاح شعبهای در بازار رو به افول نخواهید داشت.
اکنون شما با مدیریت رستورانهای زنجیره ای و سه مدل مختلف کسبوکار (زنجیرهای، فرانچایز و گروههای رستورانی) آشنا هستید. همچنین پنج نکته برای مدیریت کارآمد و موفق رستورانهای زنجیره ای دارید. به امید موفقیتهای آیندهتان!